مقدمه مؤ لّف
مقدمه مؤ لّف
نام مؤ لف : خاتم المحدثین حاج شیخ عباس قمى (ره )
مقدمه مؤ لّف
الحمد لله رب العالمین و الصلاة والسلام على محمد و آله الطاهرین .
و بعد چنین گوید این فقیر بى بضاعت و متمسک به احادیث اهل بیت رسالت علیهم السلام عباس بن محمد رضا القمى - ختم الله له بالحسنى و السعادة - که عقل و نقل حکم مى کند شخصى که عزم سفرى نمود بایست زاد و توشه اى براى سفر خود مهیا کند به قدرى که در آن سفر بکار است ، آن وقت سفر کند پس بنابراین سفر آخرت که ما را در پیش است و به هیچ وجه چاره و گزیرى از آن نیست به زاد و توشه سزاوارتر است ؛ چنانکه روایت شده وقتى حضرت ابوذر غفارى رضى الله عنه به مکه معظمه مشرف شده نزد در کعبه ایستاد و به مردمى که براى حج از اطراف عالم آمده بودند و در مسجد الحرام جمع گشته بودند فرمود:
ایها الناس منم جندب بن سکن غفارى ، منم خیر خواه شما و مهربان بر شما، به سوى من آیید و به مردمى که دور او جمع شدند فرمود: اى مردم هر گاه یکى از شما اراده کند به سفرى برود هر آینه از زاد و توشه براى خود به حدى که در آن سفر لازم دارد بردارد و چاره اى از آن ندارد، پس هر گاه چنین است ، سفر آخرت سزاوارتر است به زاد و توشه براى آن ، پس مردى برخاست و گفت : پس ما را راهنمایى کن اى ابوذر. فرمود: حج حجة لعظائم الاءمور، و صم یوما لزجرة النشور و صل رکعتین فى سواد اللیل لوحشة القبور. الخبر(1)
و حضرت امام حسن مجتبى (ع) در موقع ارتحال خود به جنادة بن ابى امیه فرمود: استعد لسفرک و حصل زادک قبل حلول اءجلک یعنى : مهیاى سفر آخرت شو و توشه آن سفر را پیش از رسیدن اجل تحصیل نما بلکه چون سفرت آخرت سفرى است بعید و هولناک و منزلهاى سخت و عقبات شدیده و جاهاى دشوار دارد محتاج است به زاد و توشه بسیارى که باید آنى از آن غفلت ننمود و شب و روز در فکر آن بود. چنانکه روایت شده که حضرت امیرالمؤ منین (ع) در هر شب هنگامى که مردم به خوابگاه خود مى رفتند صداى نازنینش به حدى بلند مى شد که صداى آن حضرت را تمام اهل مسجد و کسانى که همسایه مسجد بودند مى شنیدند و مى فرمود: تجهزوا رحمکم الله فقد نودى فیکم بالرحیل ؛ یعنى آماده شوید و اسباب سفر خود را مهیا کنید، خدا شما را رحمت کند، همانا منادى مرگ نداى ((الرحیل )) در میان شما بلند کرده پس توقف خود را در دنیا و بیرون از دنیا در حالى که با خود زاد و توشه اى از اعمال صالحه دارید کم کنید به درستى که در جلو شما گردنه هاى ناهموارى است یعنى جاهاى بسیار دشوار و منزلهاى هولناک است که باید از آنها عبور کنید و چاره اى هم ندارید.
اینک ما به بعضى از آن عقبه هاى سخت و منزلهاى هولناک اشاره مى کنیم و بعضى از چیزها که براى سختى ، و هول آن محل سودمند است بطور اختصار در ضمن چند فصل ذکر مى کنیم ؛ و اگر حق تعالى مرا توفیق داد و مهلتى در اجل حاصل شد شاید انشاء الله کتابى مفصل در این باب تصنیف کنم و اگر چه در این زمان اشخاصى را نمى بینم که از روى جد و حقیقت طالب این نحو مطالب باشند و به همین ملاحظه این مختصر را نیز با حال افسردگى و کم رغبتى نوشتم و از حق تعالى تاءیید و توفیق خود را مسئلت مى نمایم ؛ انه قریب مجیب .
______________________________________________________
1- ((الخصال )) شیخ صدوق ، 1/40، حدیث 26.
